Gù lưng là một dạng biến dạng cột sống thường gặp, khiến phần lưng trên cong quá mức về phía sau, làm dáng người còng xuống, vai rũ và vóc dáng mất cân đối. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn gây đau nhức, khó thở, thậm chí tác động đến tim phổi nếu để lâu. Một câu hỏi được nhiều người quan tâm là: gù lưng có di truyền không? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ vấn đề này cùng các cách phòng ngừa và khắc phục. Gù lưng là gì? Gù lưng (hay cột sống gù) là tình trạng cột sống ngực cong quá mức, thường trên 50 độ so với bình thường. Người bị gù lưng có dáng đi khom, vai tròn, ngực hóp và có thể gặp nhiều vấn đề sức khỏe nếu không điều trị kịp thời. Nguyên nhân gây gù lưng khá đa dạng, bao gồm: Tư thế sai: Ngồi học, làm việc, sử dụng điện thoại không đúng tư thế. Mang vác nặng: Đeo balo hoặc khuân vác đồ vượt quá sức. Thiếu vận động: Ít tập luyện khiến cơ lưng yếu. Bệnh lý xương khớp: Loãng xương, còi xương, viêm cột sống dính khớp. Di truyền hoặc bẩm sinh: Một số trường hợp gù lưng xuất hiện từ nhỏ do bất thường về cấu trúc xương. Gù lưng có di truyền không? Câu trả lời là: một số dạng gù lưng có yếu tố di truyền. Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp gù lưng đều do di truyền. Gù lưng bẩm sinh: Xuất hiện từ khi trẻ còn nhỏ, nguyên nhân do cột sống phát triển bất thường trong thai kỳ. Đây là dạng có khả năng liên quan đến yếu tố di truyền. Nếu trong gia đình từng có người bị dị tật cột sống, nguy cơ trẻ sinh ra gặp tình trạng này sẽ cao hơn. Gù lưng do bệnh lý di truyền: Một số bệnh về xương khớp có yếu tố di truyền, ví dụ bệnh loãng xương, có thể làm tăng nguy cơ gù lưng khi lớn tuổi. Gù lưng do thói quen và lối sống: Đa phần các trường hợp gù lưng ngày nay không phải do di truyền mà do ngồi sai tư thế, mang vác nặng hoặc thiếu vận động. Như vậy, có thể khẳng định gù lưng không hoàn toàn do di truyền. Yếu tố thói quen sinh hoạt và môi trường sống mới là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. Làm sao để nhận biết gù lưng sớm? Dù do di truyền hay thói quen, việc phát hiện sớm dấu hiệu gù lưng có ý nghĩa quan trọng trong điều trị. Một số biểu hiện thường gặp: Dáng đi khom, vai rũ xuống. Lưng cong rõ rệt khi nhìn nghiêng. Ngực hóp, vai tròn ra trước. Đau nhức vai gáy, lưng trên hoặc thắt lưng. Thở gấp, nhanh mệt khi vận động mạnh. Nếu gù lưng có yếu tố di truyền thì phải làm sao? Nếu trong gia đình có người từng bị gù lưng, bạn hoàn toàn có thể chủ động phòng ngừa và hạn chế rủi ro: Theo dõi sức khỏe cột sống từ nhỏ Cho trẻ đi khám định kỳ để phát hiện sớm bất thường về cột sống. Quan sát dáng đi, dáng ngồi và tư thế đứng của trẻ. Chỉnh sửa tư thế Tập cho trẻ thói quen ngồi thẳng lưng khi học tập. Khi đứng, nên giữ vai mở rộng, không cúi gập người. Khi dùng điện thoại, nâng máy ngang tầm mắt, tránh cúi đầu quá lâu. Khuyến khích vận động, thể thao Các môn thể thao như bơi lội, bóng rổ, yoga giúp kéo giãn và phát triển cột sống khỏe mạnh. Thực hiện các bài tập chống gù lưng như plank, kéo giãn ngực – vai. Dinh dưỡng đầy đủ Bổ sung canxi, vitamin D và omega-3 để hỗ trợ phát triển xương chắc khỏe. Uống đủ nước, ăn nhiều rau xanh và protein để duy trì cơ bắp khỏe mạnh. Sử dụng dụng cụ hỗ trợ khi cần thiết Với những người có nguy cơ cao, đai chống gù có thể giúp định hình tư thế. Tuy nhiên, cần kết hợp với tập luyện thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào đai. Thăm khám chuyên khoa Nếu có dấu hiệu bất thường, nên đưa trẻ đi khám tại bệnh viện xương khớp. Bác sĩ có thể chỉ định tập vật lý trị liệu hoặc phẫu thuật nếu gù lưng nặng. Kết luận Vậy gù lưng có di truyền không? Câu trả lời là có nhưng không phải tất cả. Một số dạng gù lưng bẩm sinh hoặc liên quan đến bệnh lý di truyền có thể xuất phát từ gen. Tuy nhiên, phần lớn các trường hợp gù lưng hiện nay chủ yếu do tư thế sai, mang vác nặng hoặc thiếu vận động. Dù nguyên nhân nào, việc phát hiện sớm, xây dựng thói quen sinh hoạt lành mạnh, tập luyện thể thao và thăm khám định kỳ sẽ giúp hạn chế tối đa nguy cơ cũng như cải thiện tình trạng gù lưng.
