Khi các cơ quan nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập tiến hành mua sắm tài sản công mới, việc thẩm định giá không chỉ là một thủ tục hành chính mà còn là yếu tố then chốt đảm bảo minh bạch, hiệu quả và chống thất thoát ngân sách. Với quy trình mua sắm chặt chẽ, việc thẩm định giá tài sản công giúp xác định giá trị thị trường hợp lý, phục vụ cho công tác lập dự toán, đấu thầu và quyết toán. I. Thẩm Định Giá Tài Sản Công Mới Là Gì? Vì Sao Quan Trọng? Thẩm định giá tài sản công mới là quá trình đánh giá và xác định giá trị bằng tiền của tài sản dự kiến mua sắm cho các cơ quan, tổ chức sử dụng nguồn vốn công. Tài sản ở đây có thể đa dạng từ bất động sản (đất, nhà), máy móc thiết bị, phương tiện vận tải, đến các tài sản chuyên dùng hay hàng hóa thông dụng. Lý do cần thẩm định giá tài sản công khi mua sắm mới: Xác định giá khởi điểm gói thầu/giá dự toán: Đây là căn cứ quan trọng để lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu, đảm bảo giá gói thầu phản ánh đúng giá trị thị trường, tránh tình trạng đội giá hoặc bỏ thầu giá thấp kém chất lượng. Minh bạch hóa quy trình mua sắm: Giảm thiểu rủi ro tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, giúp các cơ quan quản lý và công chúng dễ dàng giám sát. Đảm bảo tuân thủ pháp luật: Việc thẩm định giá giúp cơ quan mua sắm tuân thủ các quy định của Luật Đấu thầu, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công và các văn bản pháp luật liên quan. Tối ưu hóa hiệu quả sử dụng ngân sách: Đảm bảo tài sản được mua sắm với mức giá hợp lý nhất, tiết kiệm nguồn lực công. Cơ sở cho kế toán và quản lý tài sản: Kết quả thẩm định giá là căn cứ để hạch toán tài sản, quản lý, theo dõi tài sản trong suốt vòng đời sử dụng. II. Các Trường Hợp Cụ Thể Cần Thẩm Định Giá Tài Sản Công Mới Mặc dù không phải 100% tài sản công mua sắm mới đều bắt buộc phải thẩm định giá bởi đơn vị độc lập, nhưng trong nhiều trường hợp, việc này là cần thiết hoặc bắt buộc theo quy định pháp luật và thực tiễn quản lý. Mua sắm Bất Động Sản: Đất đai, trụ sở, nhà làm việc: Khi mua sắm đất hoặc các công trình xây dựng để phục vụ mục đích công, thẩm định giá là bắt buộc. Giá trị này làm căn cứ xác định giá chuyển nhượng, giá trị tài sản đưa vào sử dụng, và là cơ sở để lập dự toán ngân sách. Mục đích: Xác định giá trị thị trường, phục vụ cho quá trình mua bán, lập báo cáo đầu tư công, hoặc tính toán tài sản hình thành từ vốn ngân sách. Mua sắm Máy Móc, Thiết Bị Chuyên Dụng, Công Nghệ Cao: Máy móc sản xuất, thiết bị y tế, thiết bị khoa học: Những tài sản này thường có giá trị lớn, tính chất kỹ thuật phức tạp, và không có giá niêm yết rộng rãi trên thị trường. Mục đích: Đảm bảo mua sắm đúng giá trị thực, phù hợp với công năng sử dụng, tránh mua phải công nghệ lạc hậu hoặc giá cao hơn mặt bằng chung. Thẩm định viên sẽ đánh giá dựa trên thông số kỹ thuật, công nghệ, xuất xứ, nhà sản xuất và giá các sản phẩm tương tự trên thị trường quốc tế/trong nước. Mua sắm Phương Tiện Vận Tải Giá Trị Lớn: Ô tô chuyên dụng, tàu thuyền, máy bay: Các phương tiện này có giá trị cao, thường cần thẩm định giá để xác định giá trị thị trường làm căn cứ cho gói thầu mua sắm. Mục đích: Đảm bảo tính hợp lý của giá mua, tuân thủ định mức, tiêu chuẩn sử dụng tài sản công. Mua sắm Tài Sản Phục Vụ Mục Đích Đặc Thù: Tài sản phục vụ quốc phòng, an ninh, văn hóa, giáo dục: Tùy thuộc vào tính chất và giá trị, việc thẩm định giá có thể được yêu cầu để đảm bảo việc mua sắm phù hợp với ngân sách và mục tiêu. Mua sắm Thông Qua Đấu Thầu Rộng Rãi: Mặc dù Luật Đấu thầu không trực tiếp ghi “bắt buộc thẩm định giá”, nhưng để xác định giá gói thầu một cách khách quan, đặc biệt với các gói thầu có giá trị lớn, việc có chứng thư thẩm định giá độc lập là cơ sở pháp lý vững chắc và thực tiễn phổ biến được khuyến nghị. Nó giúp chủ đầu tư đưa ra mức giá dự toán chính xác, thu hút nhà thầu chất lượng và tránh rủi ro bị thanh tra, kiểm toán. Mua Sắm Khi Cần Chứng Minh Giá Trị Với Các Cơ Quan Quản Lý: Trong quá trình kiểm toán, thanh tra hoặc báo cáo tài chính, việc có một chứng thư thẩm định giá cho tài sản mới mua sắm là bằng chứng tin cậy về giá trị giao dịch, thể hiện sự minh bạch và tuân thủ quy định. Các trường hợp có thể không bắt buộc thẩm định giá độc lập: Đối với các tài sản có giá trị nhỏ, hàng hóa thông dụng, có giá niêm yết rõ ràng và nhiều nhà cung cấp (ví dụ: văn phòng phẩm, một số thiết bị điện tử dân dụng), cơ quan có thể sử dụng phương pháp thu thập báo giá của ít nhất 3 nhà cung cấp, tham khảo giá trúng thầu các gói tương tự, hoặc giá niêm yết của nhà sản xuất để xác định giá. Tuy nhiên, vẫn phải đảm bảo tính hợp lý và tiết kiệm. III. Quy Trình Thẩm Định Giá Tài Sản Công Khi Mua Sắm Mới Để đảm bảo hiệu quả và tính pháp lý, quy trình thẩm định giá tài sản công khi mua sắm mới thường được thực hiện theo các bước sau: Tiếp Nhận Yêu Cầu: Cơ quan có nhu cầu mua sắm tài sản gửi yêu cầu thẩm định giá đến doanh nghiệp thẩm định giá có đủ năng lực pháp lý và kinh nghiệm. Yêu cầu cần nêu rõ loại tài sản, thông số kỹ thuật (nếu có), mục đích thẩm định. Ký Kết Hợp Đồng Dịch Vụ: Doanh nghiệp thẩm định giá và cơ quan yêu cầu ký kết hợp đồng, trong đó nêu rõ đối tượng, mục đích, thời gian thực hiện, chi phí dịch vụ và các điều khoản liên quan. Thu Thập Thông Tin và Hồ Sơ: Tài liệu về thông số kỹ thuật, đặc điểm của tài sản cần mua sắm (nếu là máy móc, thiết bị). Thông tin về nhà sản xuất, xuất xứ, mẫu mã. Các báo giá từ nhà cung cấp (nếu đã có). Dữ liệu thị trường về giá các tài sản tương tự (giá chào bán, giá giao dịch thành công). Các tiêu chuẩn, định mức về mua sắm tài sản công liên quan. Phân Tích Dữ Liệu và Áp Dụng Phương Pháp Thẩm Định: Phân tích thị trường: Thẩm định viên tiến hành phân tích sâu các yếu tố cung – cầu, xu hướng giá, các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị tài sản (công nghệ, thương hiệu, chi phí vận chuyển, lắp đặt, bảo hành). Áp dụng phương pháp: Phương pháp so sánh (Market Approach): Phổ biến nhất. So sánh với các tài sản tương tự đã được chào bán hoặc giao dịch thành công trên thị trường. Phương pháp chi phí (Cost Approach): Tính toán giá trị dựa trên chi phí để tạo ra một tài sản tương tự mới (thường dùng cho các tài sản chuyên biệt, không có nhiều dữ liệu so sánh). Phương pháp thu nhập (Income Approach): Áp dụng nếu tài sản đó có khả năng tạo ra dòng tiền trong tương lai (ví dụ: máy móc giúp tăng doanh thu, giảm chi phí). Lập Báo Cáo và Cấp Chứng Thư Thẩm Định Giá: Sau khi hoàn tất phân tích, doanh nghiệp thẩm định giá sẽ lập Báo cáo thẩm định giá và cấp Chứng thư thẩm định giá. Kết quả thẩm định sẽ là một giá trị ước tính, thường được thể hiện dưới dạng một khoảng giá, hoặc một giá trị cụ thể, được chứng nhận bởi thẩm định viên có thẻ hành nghề và người đại diện pháp luật của doanh nghiệp. Báo cáo sẽ giải thích rõ ràng cơ sở, phương pháp, các giả định và hạn chế của quá trình thẩm định. IV. Lựa Chọn Đơn Vị Thẩm Định Giá Uy Tín Để đảm bảo kết quả thẩm định chính xác, khách quan và có giá trị pháp lý, các cơ quan, đơn vị cần lựa chọn doanh nghiệp thẩm định giá uy tín, có đủ năng lực theo quy định pháp luật: Giấy phép hoạt động: Đảm bảo doanh nghiệp có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá do Bộ Tài chính cấp. Đội ngũ thẩm định viên: Có kinh nghiệm, chuyên môn sâu, có thẻ thẩm định viên quốc gia. Uy tín và kinh nghiệm: Lịch sử hoạt động, các dự án đã thực hiện, đặc biệt là các dự án thẩm định tài sản công. Quy trình làm việc chuyên nghiệp: Tuân thủ các Tiêu chuẩn thẩm định giá Việt Nam và quy định pháp luật. Khả năng hỗ trợ: Sẵn sàng giải thích kết quả thẩm định khi cần thiết (ví dụ: trước các cơ quan kiểm toán, thanh tra). Kết Luận Thẩm định giá tài sản công khi mua sắm mới là một bước đi chiến lược và bắt buộc trong nhiều trường hợp, giúp các cơ quan, đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước một cách hiệu quả, minh bạch và đúng pháp luật. Việc hợp tác với một doanh nghiệp thẩm định giá chuyên nghiệp như Công ty TNHH Định giá Bến Thành – Hà Nội sẽ giúp quá trình mua sắm diễn ra thuận lợi, đảm bảo giá trị thực của tài sản và tối ưu hóa nguồn lực công. Rate this post Bài viết Thẩm Định Giá Tài Sản Công Khi Mua Sắm Mới: Hướng Dẫn Chi Tiết đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Công ty TNHH Định giá Bến Thành – Hà Nội. Continue reading...