Thẩm Định Giá Định giá công ty trong Shark Tank: Không chỉ là những con số

Trong chương trình Shark Tank – nơi các startup tìm kiếm cơ hội đầu tư từ những nhà đầu tư mạo hiểm (“cá mập”) – định giá công ty là một phần then chốt để quyết định có “deal” hay không. Mức định giá không chỉ phản ánh kỳ vọng của người sáng lập mà còn là cơ sở để các nhà đầu tư đưa ra quyết định sở hữu cổ phần và rót vốn.

1. Định giá trong Shark Tank được xác định thế nào?


Thông thường, các startup bước vào Shark Tank đã có một con số định giá sẵn, dựa vào tỷ lệ cổ phần mà họ sẵn sàng nhượng lại và số vốn muốn gọi. Ví dụ:

“Tôi gọi 200.000 USD cho 10% cổ phần → Tôi định giá công ty mình là 2 triệu USD.”
​

Tuy nhiên, để đánh giá xem mức định giá đó có hợp lý không, các Shark sẽ không chỉ nhìn vào doanh thu, mà còn xem xét toàn diện mô hình kinh doanh, lợi nhuận, tiềm năng tăng trưởng, đội ngũ sáng lập, thị trường mục tiêu và nhiều yếu tố khác.

2. Các phương pháp định giá phổ biến trong Shark Tank

a. Phương pháp định giá theo doanh thu (Revenue Multiplier)


Đây là một trong những phương pháp phổ biến nhất được sử dụng trên Shark Tank, đặc biệt với các công ty đã có doanh thu ổn định.

Cách thực hiện:
Lấy doanh thu hàng năm × hệ số ngành (Revenue multiple). Hệ số này thường dao động từ 1x đến 5x, tùy thuộc vào lĩnh vực và khả năng tăng trưởng.

Ví dụ:
Một công ty có doanh thu 500.000 USD/năm. Nếu thị trường tương đương định giá ở mức 3 lần doanh thu → giá trị công ty khoảng 1,5 triệu USD.

Lưu ý: Nếu startup chưa có lợi nhuận, nhưng có doanh thu cao và đang mở rộng nhanh, phương pháp này vẫn thường được ưu tiên.

b. Phương pháp định giá theo thu nhập (Income-Based / Discounted Cash Flow – DCF)


Dành cho startup đã có lợi nhuận hoặc dòng tiền dương. Phương pháp này đánh giá giá trị hiện tại của dòng lợi nhuận trong tương lai.

Cách thực hiện:

• 
  Dự báo lợi nhuận hoặc dòng tiền ròng trong vài năm tới.
  
  
• 
  Áp dụng tỷ lệ chiết khấu để đưa về giá trị hiện tại (tính đến yếu tố rủi ro, lạm phát, cơ hội đầu tư khác…).
  

Ví dụ: Nếu một startup kỳ vọng lợi nhuận 100.000 USD/năm trong 5 năm tới, chiết khấu với lãi suất 15%, ta sẽ có giá trị hiện tại thuần (NPV) để làm cơ sở định giá.

Ưu điểm: Phù hợp với startup có dòng tiền ổn định.
Nhược điểm: Khó áp dụng nếu công ty chưa có lợi nhuận hoặc không thể dự báo được dòng tiền.

c. Phương pháp Berkus (Berkus Method)


Dành riêng cho các startup giai đoạn rất sớm, chưa có doanh thu. Phương pháp này định giá dựa trên tiềm năng và các yếu tố định tính hơn là con số.

Các yếu tố được đánh giá gồm:

• 
  Ý tưởng kinh doanh có giá trị không? (tối đa 500.000 USD)
  
  
• 
  Đội ngũ sáng lập có năng lực không? (tối đa 500.000 USD)
  
  
• 
  Có nguyên mẫu sản phẩm (prototype) hay không? (tối đa 500.000 USD)
  
  
• 
  Có bằng chứng về thị trường mục tiêu? (tối đa 500.000 USD)
  
  
• 
  Có doanh thu ban đầu hoặc khách hàng tiềm năng? (tối đa 500.000 USD)
  

Tổng giá trị tối đa theo phương pháp này thường ở mức 2 – 2,5 triệu USD.

3. Các yếu tố khác mà các “Shark” luôn cân nhắc


Ngay cả khi áp dụng công thức, các nhà đầu tư trong Shark Tank vẫn xem xét rất kỹ các yếu tố “mềm”:

a. Tình hình tài chính:

• 
  Doanh thu hiện tại, tốc độ tăng trưởng, lợi nhuận, chi phí hoạt động.
  
  
• 
  Dòng tiền có bền vững không?
  

b. Quy mô và tiềm năng thị trường:

• 
  Tổng thị trường có đủ lớn để công ty mở rộng không?
  
  
• 
  Tốc độ tăng trưởng ngành như thế nào?
  

c. Đội ngũ sáng lập:

• 
  Có năng lực, cam kết dài hạn?
  
  
• 
  Đã từng khởi nghiệp thành công hay chưa?
  

d. Mô hình kinh doanh:

• 
  Có khả năng mở rộng không?
  
  
• 
  Có lợi thế cạnh tranh rõ ràng (sản phẩm khác biệt, công nghệ độc quyền)?
  

e. Định giá hợp lý:

• 
  So với các công ty cùng ngành hoặc các thương vụ tương tự trên thị trường.
  

4. Những lưu ý quan trọng cho startup khi định giá

• 
  Tránh định giá quá cao: Sẽ khiến nhà đầu tư rút lui hoặc yêu cầu nhiều cổ phần hơn, làm loãng tỷ lệ sở hữu.
  
  
• 
  Chuẩn bị kỹ lưỡng lý do: Vì sao bạn chọn mức định giá đó? Có bằng chứng gì?
  
  
• 
  Biết linh hoạt: Các Shark thường mặc cả, nên startup nên lường trước các kịch bản thương lượng.
  
  
• 
  Tập trung vào giá trị tạo ra: Hãy làm rõ “giá trị” mà nhà đầu tư nhận được từ bạn – không chỉ con số, mà là con người, thị trường, sản phẩm và tầm nhìn.
  

✅ Kết luận


Định giá trong Shark Tank không chỉ đơn giản là phép nhân giữa vốn gọi và phần trăm cổ phần. Đó là một quy trình tổng hợp giữa tài chính, chiến lược và cảm nhận nhà đầu tư. Startup muốn thành công cần hiểu rõ giá trị cốt lõi của mình, áp dụng linh hoạt các phương pháp định giá, và đặc biệt là biết kể một câu chuyện đủ hấp dẫn để thuyết phục các “cá mập” cùng đồng hành.

Rate this post

Bài viết Định giá công ty trong Shark Tank: Không chỉ là những con số đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Công ty TNHH Định giá Bến Thành – Hà Nội.

Continue reading...